شبکه پرداخت بر اساس یک واحد پول تخیلی

هفته قبل برای بیت کوین بسیار با اهمیت بود. روز دوشنبه کمیته امنیت داخلی سنای آمریکا اولین نشست خود در مورد بیت کوین را داشت ودر ادامه آن روز ارزش این پول، به رکورد تاریخی 800 دلار رسید و حتی در بازارهای آسیایی و چین ارزش هر بیت کوین به بیش از 900 دلار دست یافت.
این موضوع باعث شد بسیاری از افراد با خود بپرسند بیت کوین چیست؟ چگونه از آن استفاده می شود؟ و چرا به آن نیاز داریم؟ برای یافتن پاسخ به خواندن ادامه دهید

_{-بیت کوین چیست؟}

بیت کوین یک شبکه مالی آنلاین است که افراد میتوانند از آن جهت انجام پرداخت خود به دیگران استفاده کنند. در بسیاری جهات بیت کوین همانند شبکه های پرداخت سنتی مانند کارت اعتباری ویزا یا مستر کارت یا پیپال است. یا همانند کارتهای شتاب در کشور ما و پرداختهای کارت به کارت یا پرداخت از طریق اینترنت بانک است.

اما بیت کوین در 2 مساله اساسی با این روشهای سنتی متفاوت است.

اول اینکه بیت کوین هیچ مرکزیتی ندارد. شرکتها، موسسات یا بانکهایی که به دنبال کسب سود هستند، شبکه هایی مانند ویزا، مسترکارت،پیپال یا شبکه شتاب یا شاپرک را مدیریت می کنند. اما هیچ کسی مالک یا کنترل کننده شبکه بیت کوین نیست. بیت کوین یک ساختار فرد به فرد دارد که با صدها کامپیوتر در سرتاسر اینترنت با هم برای پردازش پرداختهای بیت کوین کار می کنند.

ساختار بدون مرکزیت بیت کوین به این معنی است که بیت کوین اولین شبکه مالی کاملا باز دنیاست.

برای ایجاد یک سرویس مالی در سیستم بانکداری سنتی شما باید با یک بانک قرارداد ببندید و با قوانین دست و پا گیر و بسیار محدود کننده ای روبه رو شوید. شبکه بیت کوین هیچ کدام از این محدودیتها را ندارد. افراد نیازی به هیچ مجوز یا همراهی جهت ایجاد یک شبکه مالی جدید بر پایه بیت کوین ندارند.

دومین چیزی که شبکه بیت کوین را خاص می کند این است که بیت کوین، پول یا ارز مخصوص به خودش را دارد. شبکه های ویزا و مستر کارت، تراکنشها را با ارزهای سنتی مانند دلار آمریکا یا یورو انجام می دهند. شبکه شتاب یا شاپرک تراکنشها را با ارز ریال ایران انجام می دهند. اما شبکه بیت کوین تراکنشها را با واحد پولی جدیدی انجام می دهد که واحد پولی این شبکه هم بیت کوین نامیده می شود.

-واقعا عجیب به نظر میرسد! اصلا چرا باید کسی از این شبکه پرداخت بر اساس یک واحد پولی تخیلی استفاده کند؟

نمودار قیمت بیت کوین

این نمودار، قیمت یک بیت کوین را از ابتدای سال 2011 که بیت کوین توجه عمومی را جلب کرد نشان می دهد. قیمت بطور خارق العاده ای متلاطم بوده است. به عنوان مثال بیش از 90 درصد از ارزش بیت کوین بین ژوئن و اکتبر 2011 کاسته شده است. اما یک روند صعودی بلند مدت همواره وجود داشته. توجه کنید که این نمودار در مقیاس لگاریتمی است. نمودار نشان می دهد که پول بیت کوین از 0.3 دلار در ابتدای سال 2011 به حدود 900 دلار در امروز رسیده است. در حال حاضر حدود 12 میلیون بیت کوین در گردش وجود دارد. بنابر این ارزش کل بیت کوینهای شبکه بیت کوین حدود 10 میلیارد دلار است.

-چه کسی بیت کوین را ایجاد کرد؟

هیچ کس با اطمینان نمیداند! این پول توسط شخصی ایجاد شد که خودش را ساتوشی ناکاموتو Satoshi Nakamoto معرفی کرده است. هرچند این اسم ژاپنی به نظر می رسد اما خالق بیت کوین هیچگاه دیگر مشخصات فردی خودش را فاش نکرده است. او با دیگر طرفداران اولیه بیت کوین از طریق فرومهای آنلاین همکاری کرده است اما هرگز با دیگر افراد شبکه بیت کوین حضوری ملاقات نکرده است. سپس از ابتدای سال 2010 او فعالیت خود را در گسترش بیت کوین کاهش داد. آخرین فعالیت او در شبکه بیت کوین که ما می شناسیم در سال 2011 بوده است.

ما نمیدانیم ساتوشی ناکاموتو کیست اما میدانیم که اگر او روزی خودش را معرفی کند، شخصی بسیار ثروتمند خواهد بود. میلیونها بیت کوین در دو سال اول این پول تولید شدند و ساتوشی احتمالا صدها هزار از آنها را داراست. با قیمت امروز بیت کوین، او خیلی وقت است که یک میلیونر است.

قبل از تمام شدن این موضوع بگوییم که ناکاموتو مشعل خودش را به یک گسترش دهنده میانه رو به نام گاوین اندرسن Gavin Andressen داد که اکنون گسترش دهنده پیشروی پروژه است. اندرسن اکنون در محضر فاندیشن بیت کوین کار می کند.

-بیت کوینها از کجا می آیند؟

در یک سیستم مالی سنتی، پول جدید توسط یک بانک مرکزی تولید می شود. اما شبکه بیت کوین یک بانک مرکزی ندارد. بنابراین این سیستم یک مکانیزم جایگزین برای تزریق پول در گردش نیاز دارد. طراح بیت کوین این مشکل را با یک روش هوشمندانه حل کرد. همانطور که در بالا ذکر شد، هزاران کامپیوتر که در سرتاسر اینترنت پراکنده اند با هم کار می کننند تا تراکنش های بیت کوین را پردازش کنند. این کامپیوتر ها استخراج کننده (miners) نامیده می شوند و فرایند پردازش تراکنشهای بیت کوین، استخراج (mining) نامیده می شود. این نامگذاری به این خاطر است که به طور میانگین هر 10 دقیقه یکی از استخراج کننده ها یک رقابت محاسباتی را برنده شده و جایزه می گیرد. درحال حاضر این جایزه 25 بیت کوین است که ارزشی حدود 20 هزار دلار دارد. این جوایز انگیزه کافی برای افراد بیشتری فراهم می کند تا به فرایند پردازش تراکنشهای بیت کوین بپیوندند و به این واحد پولی کمک کنند تا غیر متمرکز بماند.

این جایزه با یک نرخ مشخص کاهش می یابد به این صورت که هر چهار سال جایزه نصف می شود. از سال 2009 تا 2012 این جایزه 50 بیت کوین بود، اکنون این جایزه 25 بیت کوین است و از پایان سال 2016 به 12.5 بیت کوین کاهش می یابد و این کاهش همینطور ادامه می یابد. با یک محاسبه ساده ریاضی مشخص می شود که هرگز مجموع کل بیت کوینهای شبکه به بیش از 21 میلیون بیت کوین نمی رسد. الان در حدود 12 میلیون بیت کوین در گردش وجود دارد بنابر این مجموع کل بیت کوینها هرگز به بیش از 2 برابر مقدار کنونی نخواهد رسید.