کارایی و اثربخشی روش‌های آموزشی و یادگیری

امروزه بیشتر دوره‌های آموزشی که در موقعیت‌های مختلف ارائه می‌شود با هدف و تاکید بر امر یادگیری و پیشرفت فراگیران در امر یاددهی و یادگیری است تا به این وسیله اهداف مورد نظر را محقق سازند، اما این مهم به وسیله روش‌های آموزشی کارا و اثربخش ممکن است، به عبارتی دیگر زمانی می‌توان از موفقیت در دستیابی به اهداف سخن به میان آورد که یادگیری معنادار و عمیق اتفاق افتاده باشد.

بنابراین آنچه که خیلی اینجا مهم است و باید مورد توجه مدرسین باشد این نکته است که روش آموزشی اتخاذ شده باید متناسب با سطح فراگیران و با شناخت مناسب از آنان باشد تا هر چه بیشتر بتوانند فراگیران را در فرایند یادگیری فعال نگه دارند زیرا که فعال نگه داشتن فراگیران در طول فرایند یادگیری به نظر مشکل می‌رسد. در این رابطه باید گفت که اگر نحوه یادگیری و سبک یادگیری فراگیران با نحوه تدریس هماهنگ نباشد، انگیزه یادگیری از بین می‌رود و پیشرفت در تحصیل و کسب دانش ضعیف می‌گردد و بالعکس هر چه این هماهنگی بیشتر باشد یادگیری و انگیزه یادگیری بیشتر خواهد شد.

نگاه کنید به مقاله جایگاه روش‌های مشارکتی در امر یادگیری

کارایی در امر آموزش و یادگیری را می‌توان را به عنوان ویژگی دستاوردهای آموزشی تعریف کرد که منجر به یادگیری سریعتر، بهتر یا هر دو همزمان می‌شود، و به عبارتی کارایی به دو بخش تلاش ذهنی و اندازه‌های عملکرد می‌توان نشانی از کارایی در امر یادگیری و آموزش تلقی نمود. بنابراین باید گفت که نتایج مطلوب در آموزش و کیفیت آموزش تحت تاثیر جنبه‌های از سبک یادگیری یادگیرنده و سبک و نوع ارائه محتوا از سوی یاددهنده می‌باشد که این می‌تواند به کارایی و اثربخشی روش‌های آموزشی اضافه نماید.

در توضیح این مطلب شایان ذکر است که مدرس اگر با توجه به شرایط کلاس، امکاناتی که در اختیار دارد، سطح توانایی شناختی و مهارتی فراگیران، روش های مناسب متناسب با محتوا اتخاذ نماید، سردرگمی فراگیران کاهش پیدا می‌کند و می‌توان از حداکثر زمان کلاس استفاده نمود، بنابراین باید گفت که توجه به الگوها، روش‌ها و راهبردهای مناسب، زمینه را برای کارایی و اثربخشی روش‌های آموزش متناسب با موقعیت آموزشی فراهم می‌نماید.

در پایان باید گفت که در فرهنگ ما نوع ارائه مطالب به شیوه سنتی نوعی بی‌اعتماد را در بین فراگیران ایجاد کرده است که مطالبی که در محیط ها و موقعیت‌های آموزشی ارائه داده می‌شود در جهان بیرونی و عینی کاربردی ندارد، بنابراین بر کارایی واثربخشی آن نیز بی‌اعتماد هستند، اما اگر از روش‌ها فعال به جای روش‌های سنتی مرسوم استفاده قرار گیرد و محیط آموزشی را از حالت بی حوصلگی و خارج و منجر به تلاش و علاقه گرداند، اثربخشی و کارایی روش‌های آموزشی نیز به خوبی مشخص خواهد شد.