همانطور که در قسمت قبلی اشاره کردیم که ارزیابی عملکرد چیست و چه چیزی را باید در ارزیابی عملکردها مورد سنجش قرار دهیم و نحوه صحیح تفسیر ارزیابی عملکرد چیست، طبق وعده در این قسمت به بررسی یکسری از سلسله عواملی که به ارزیابی عملکرد لطمه میزند،میپردازیم، این عوامل را میتوان به صورت خلاصه به سه عنوان کلی زیر خلاصه نمود:
1- نگرش شخصی
آنتونی رابینز میگوید که بدترین سازمان آن است که دید شخصی افراد در توانمندی افراد دخالت داشته باشد، به عبارتی در سازمان؛ من به عنوان مسئول از هر کسی که خوشم بیاید نمره ارزیابی عملکرد را بالا میدهم و برعکس از هر کسی بدم بیاد نمره ارزیابی عملکرد پایین میدهم، بنابراین گام اول نگرش های شخصی است، در این گام ما دیگر توانمندی افراد را در نظر نداریم، همچنین قدرت تفکر افراد را مد نظر قرار نمیدهیم و حیطه اختیارات تبدیل به حیطه اختیارات شخصیتی میشود.
2- یک رویداد کوتاه مدت
زمانی ارزیابی عملکرد فقط یک رویداد زمانی کوتاه مدت را بررسی کند، اسپنسر در بررسی ارزیابیهای عملکرد در کتاب خود میگوید که مثلا فردی یکسال در سازمانی کار میکند، زمانی که میخواهند به عملکردها نمره دهند فقط آن ماه اخر سال مد نظر قرار میگیرد، به عنوان مثال فقط در ماه اخر میبینند که من در سازمان هستم یا نیستم، کار میکنم یا نمیکنم و... در حالی که باقی سال مدنظر قرار گرفته نمیشود! اسپنسر میگوید این کار به سازمان ضربه خواهد زد، زمانی که ما به عنوان مدیر کلیت زمان را فراموش کنیم و فقط یک حیطه زمانی خاص را مدنظر قرار دهیم. در این راستا مثلا فردی در 15 روز اخر سال به علت بیماری سر کار حاضر نشود ولی کل سال حاضر بوده، ولی ما تمام آن 11 ماه را نادیده بگیریم و فقط این ماه اخر را جهت ارزیابی عملکرد مدنظر قرار دهیم.
3- خطای هاله ای
مهمترین عاملی که به ارزیابی عملکرد لطمه میزند این است که ارزیابی عملکرد تبدیل به خطای هالهای شود! منظور از هاله این است که برای مثال دو سال پیش فردی در سازمان به علت اختلاف نظر بحثی درگرفته است و با سرپرست واحد بر سر موضوعی بگو مگو رخ داده است، اختلاف داشته، لذا از دوسال پیش تا کنون در ذهن مدیران و کارکنان شکل گرفته که این فرد آدم بدی است، لذا روی تصمیم و نگرش افراد اثر میگذارد، در حالی که بحث و اختلاف در میان کارکنان بر سر موضوع کاری امری طبیعی است و نباید از آن برداشت هالهای شود، مثلا هر وقت آن فرد را میبینند به یاد آن بحث دو سال پیش افتاده و بیان میکنند که شما آدم بدی هستی و در سازمان هرج و مرج ایجاد میکنی.
نتیجهگیری این قسمت:
بر اساس آنچه که بیان شد، ارزیابی عملکرد میتواند از عوامل مختلفی لطمه ببیند، لذا باید تمام عوامل مربوط به رفتار را به شکل مناسبی ارزیابی شود تا منجر به عملکرد عالی کارکنان شود در غیر این صورت کارایی سازمان و کارکنان را کاهش داده و مشکلات را در سازمان گسترش میدهد.
در قسمت بعدی در مورد اقدمات اصلاحی در ارزیابی عملکرد و نگرش نسبت به ارزیابی عملکرد بحث خواهیم کرد، همراه باشید.