تا حالاشده است که در شرکت تان نگران رفتن فردی از پستی خاص باشید. یا جملاتی از این دست شنیده باشید که «اگه فلانی از بخش مدیریت فروش بره کارمون ساختست!». اگر این نگرانی ها را در شرکت خود دارید و یا احساس کرده اید که به فردی خاص در پستی خاص وابسته شده اید، شرکت شما نیاز به برنامه جانشین پروری دارد. جانشينپروريفرايندي است كه طي آن كارمندان مناسب براي تصدي پستهاي مديرتي رده بالا و یا مشاغل كليدي يك شرکت، از ميان افراد واجد شرايط و بااستعداد انتخاب ميشوند. برنامهريزي جانشينپروري در واقع انتخاب کارکنان با استعداد برايجايگزينيمديران ارشد یا مدیرانمشاغل کلیدیشرکت است كه به دلایل مختلفي شغل خود را ترك میكنند. فوت، بازنشستگي، ارتقاء، جابجايي شغلی و ترک شرکت از دلايل ممكن براي خالی شدنجایگاه مشاغل مدیریتی هستند.
در پاسخ باید گفت که موفقیت جانشینپروری در گرو رعایت اصول مهمی است که در اینجا به پنج اصل مهم از میان این اصول، اشاره میکنیم:
اصل نخست:
جانشينپروري باید متمركز بر توسعه باشد. مديريت جانشين پروري باید نوعی سيستم منعطف و مبتني بر فعاليتهاي توسعهاي باشد. هدف اين برنامهها، آمادهسازي متقاضیان جانشيني از طريق شيوههاي آموزش حين كار و فعاليتهايي از قبيل تفويض اختيار، براي تصاحب مشاغل هدف است.
اصل دوم:
جانشينپروري باید برای مشاغل كليدي انجام شود. مشاغلي كه براي موفقیت بلندمدت سازمان کلیدی و راهبردی هستند، گزینههای اول برای تدوین برنامه جانشينپروري هستند.
اصل سوم:
سيستم جانشينپروري باید کاملاً شفاف و به دور از ابهام باشد. برنامه جانشينپروري باید به شكل كاملا شفاف پياده و اجرا شود و افراد در هر لحظه از وضعيت خود مطلع باشند. در یک سيستم جانشينپروري شفاف، رويهها و قوانين به همة افراد سازمان منتقل ميشود.
اصل چهارم:
اندازهگيري مستمر پيشرفت برنامه جانشينپروري و دور كردن ذهنيت افراد ازبرنامهريزي جايگزينياست. دستاندرکارن جانشينپروري، برای مثال مدیران منابع انسانی، باید به شكل مستمر وضعيت سيستم جانشينپروري و هر كدام از متقاضیان را تحت نظر داشته باشند تا مطمئن شوند كه مسير پيشرفت به درستي طي ميشود.
اصل پنجم:
منعطف نگاه داشتن سيستم جانشينپروري است. طراحان سيستم جانشينپروري باید بر اساس بازخوردهايي كه از دستاندرکارن دريافت ميكنند، نقائص سيستم را برطرف كرده و به بهبود مستمر آن مبادرت ورزند.
بنابراین متخصصان و مدیران منابع انسانی، به عنوان یکی از دستاندرکان اثرگذار جانشينپروري، اگر در جستجوی موفقیت این برنامهها و سیستم جانشينپروري هستند، باید اصول فوق را رعایت کنند.