مدل 6c
در این مدل ایجاد، حفظ، تقویت و اندازه گیری دلبستگی کارکنان به کارکنان بر 6 پایه استوار است که به ترتیب از عوامل پایهای و ابتدائی تا عوامل تکمیلی به شرح زیر است:
1-Content
این عامل به شغل میزان تناسب آن به علائق و استعدادهای فرد(کارمند) مربوط است. همه ما وقتی شغلی داریم که آن را دوست داریم و از انجام آن لذت میبریم با همه وجود و با بکار گیری همه توان و انرژی جسمی، فکری و روحی خود درگیر آن میشویم. در این مدل <<تناسب شخص و شغل>> و لذت بردن از کار و عاشق کار بودن یک عامل پایهای است که سایر عوامل مؤثر بر انگیزه کارکنان را تحت الشعاع خود قرار میدهد.
2-Coping
این عامل به فراهم بودن شرایط، فراهم بودن منابع و امکانات و برخوردار بودن کارکنان از حمایتهای مورد نیاز اشاره دارد. وقتی در محیط کار مورد حمایت مافوق و همکاران هم رده خود هستیم و در مواقع لزوم میتوانیم روی این حمایت و پشتیبانی حساب کنیم، انگیزه و اشتیاق بیشتری را هم صرف انجام کار میکنیم. داشتن حمایت از سوی دیگران ما را دلگرم میکند و موانع را از سر راه عملکردهای موفق و رضایت بخش بر میدارد.
3- Compensation
همه مایلیم در قبال خدمتی که به سازمان میدهیم از نظام جبران خدمت عادلانه و منصفانهایبرخوردار باشیم. انصاف باعث تقویت روحیه و انگیزه و تبعیض در نقطه مقابل آن باعث کاهش انگیزه و پایین آمدن تعهد وفاداری و تلاش و کوشش میشود. اگر از کارکنان انتظار وفاداری و فداکاری داریم نمیتوانیم روحیه آنها را با برخوردهای تبعیض آمیز جریحه دار کنیم. کارکنان باید وقتی تلاش خود را با دیگران در داخل و خارج سازمان مقایسه میکنند، بویژه وقتی این مقایسه با همکاران نزدیک درون سازمان انجام میشود احساس کنند که با آنها منصفانه برخورد شده است. نظام جبران خدمت سازمان علاوه بر حقوق شامل انواع مزایای نقدی و غیر نقدی نیز میشود.
4-Community
شغلی که اعتبار اجتماعی خوبی دارد سازمانی که در جامعه خوشنام و پرآوازه است به کارکنان انگیزه میدهند. کارکنان مایلند تلاش و تکاپوی خود را در شغلی معتبر و سازمانی که عضویت در آن افتخار تلقی میشود صرف کنند.وقتی کارکنان از عضویت در یک سازمان احساس افتخار کنند همه تلاش خود را هم به خرج میدهند تا این افتخار و فرصت را از دست ندهند. آنها همچنین چنین شغل و سازمانی را به راحتی ترک نمیکنند، حتی به احتمال زیاد دیگران را هم برای عضویت در چنین سازمانی تشویق میکنند.
5-Congruence
ما دوست داریم در سازمانی کار کنیم که با اخلاقیات و ارزشهای آن احساس راحتی و نزدیکی کنیم. ما دوست داریم با افرادی کار کنیم که با آنها افکار و آراء مشترک و مشابه داریم. ارزشهای سازمان میتواند مبلغ و مروج رفتارهائی باشد که نشانه انگیزه، دلبستگی و تعهد کاری و سازمانی کارکنان است.
6-Career
همه کارکنان، در کنار امروز، نگران آینده هم هستند. آنها
مایلند آینده روشنی داشته باشند که در آن احساس امنیت کنند و هم فرصتهای رشد و
پیشرفت داشته باشند. داشتن مسیرهای شغلی تعریف شده برای کارکنان این اطلاع و احساس
را به آنها میدهد که سازمان (و مدیران آن) به فکر آینده کارکنان هستند، مایلند که
با کارکنان ارتباط بلند مدت داشته باشند و برای آینده کارکنان سرمایه گذاری کردهاند.
این احساس خوب کارکنان را نیز در قبال آینده سازمان حساس و علاقمند میکند
و آنها را به تلاش بیشتری وا میدارد که بر اساس آن بتوانند پلههای این مسیر
پیشرفت شغلی با سرعت بیشتری طی کنند و به مدارج سازمانی موقعیتهای شغلی بالاتری
برسند.
منبع: دکتر بهزاد ابوالعلائی