سندروم سكوت سازماني
بی توجهی به این موضوع می تواند سبب اتفاقات وخيم تر و حتی مرگ سازمان شود...
سکوت سازمانی پدیده ای است که در آن کارکنان سازمان به علل مختلف از اظهار نظر در مورد مسایل سازمان خودداری کرده و سکوت اختيار می کنند.
سکوت یک علامت بسيار مهم بيماری٬
استرس٬ پيری٬ افسردگی و یا ترس در سازمان به شمار می رود و مدیران باید در اولين فرصت عامل آن را ردیابی و برطرف نمایند.
بی توجهی به این موضوع می تواند سبب اتفاقات وخيم تر و حتی مرگ سازمان شود.
مهمترین علل سکوت سازمانی عبارتند از:
1- ترس از عواقب اظهارنظرها مشتمل بر تنبيهات٬ مرگ٬ بی نصيب بودن از امتيازات٬ برکناری از سمت و پست سازمانی و....
2- ترس از بی توجهی مدیر ارشد و بلا استفاده ماندن نظریات و ایده ها.
در بدترین حالت مدیران ممکن است حتی نظریات ارائه شده را نخوانند و در بهترین حالت ممکن است مدیر ارشد این نظریات را بخواند؛ ولی با دلایل ناکافی یا مصلحت های غير قابل توجيه؛ اقدام به رد
ایده ارائه شده بنماید.
3- بدون پاداش گذاشتن ایده ها. وقتی که سازمان برای ایده های ارائه شده که مورد استفاده هم قرار گرفته و اثر بخش بوده اند؛ پاداشی پرداخت نمی کند.
همان گونه که می بينيد احساس ترس و ناامنی؛ مهمترین علت سکوت در سازمان تلقی ميگردد.
4- شکل بسيار بدتر سکوت سازمانی وقتی است که کارکنان سازمان به ظاهر فعال و پر سر و صدا هستند ولی آنها از اظهارنظرهای واقعی و اقدامات مناسب و کارشناسی شده خودداری می کنند؛ و
در برخوردها چيزی را می گویند یا کاری را انجام ميدهند که مدیر ارشد سازمان می خواهد.
متخصصان علم مدیریت از پدیده سکوت سازمانی با عباراتی چون خطرناک یا مضر نام می برند.
با توجه به نوع انگيزه کارکنان سکوت در سازمانها به ۳ دسته زیر قابل تقسيم بندی است:
1- سکوت مطيع : انگيزه این نوع سکوت کناره گيری٬ تسليم بودن و رضایت دادن به هر چيزی است.
2- سکوت تدافعی : انگيزه این نوع سکوت خود حفاظتی است؛ یعنی علت سکوت کارمند در سازمان ترس است.
3- سکوت دوستانه: انگيزه این نوع سکوت؛ علاقه به دیگران و ایجاد فرصت برای نشر یک مساعی می باشد.
دلایل سکوت مطيع :
1- باور داشته باشد که صحبت کردن بی فایده است.
2- از توانایی های شخصی خود برای نفوذ در شرایط٬ نا مطمئن باشند.
دلایل سکوت تدافعی:
1- به دليل اشفته شدن افراد
2- ایجاد پيامد های منفی برای خود فرد
دلایل سکوت دوستانه :
1- سود بردن از نظرات دیگران
2- خودداری از ارائه اطلاعات به دلایل سری و محرمانه بودن
عوامل ایجاد کننده سکوت سازمانی:
اما پدیده سکوت سازمانی پدیده ای چند بعدی است و از چند جهت قابل بررسی می باشد. از جمله می توان دلایل و عوامل سکوت سازمانی به شرح زیر دسته بندی نمود:
۱ عوامل مدیریتی
۲ عوامل سازمانی و محيطی
۳ عوامل گروهی
۴ عوامل فردی
عوامل مدیریتی:
۱ باورهای ضمنی مدیران نسبت به سکوت سازمانی
۲ اقدامات مدیریتی
۳ سبک رهبری مدیریت سازمان
۴ ترس از بازخورد منفی
۵ تفاوتهای جمعيت شناختی مابين کارکنان و مدیران
۶ ایجاد جو بی اعتمادی و سوء ظن در سازمان
عوامل سازمانی:
۱ سکون شغلی
۲ سياست ها و ساختارهای سازمانی
۳ فقدان مکانيزم باز خورد از پایين به بالا
۴ تصميم گيری متمرکز
عوامل فرهنگی٬ اجتماعی و گروهی:
۱ همنوایی با جمع ( انطباق با گروه)
۲ گروه اندیشی
۳ اثر بخشی فرهنگ آداب و رسوم خانواده بر نحوه ارتباط فرزندان با بزرگتر ها.
عوامل فردی:
۱ حفظ موقعيت کنونی
۲ بی اعتمادی و بد بينی به مدیر
۳ احساس ناتوانی در ایجاد تغيير
۴ ترس از ارائه نظرات و بيان مشکلات
۵ مصلحت اندیشی
پيامد های سکوت سازمانی:
۱- محدود شدن داده ها و اطلاعات
۲- عدم تجزیه و تحليل ایده ها و دليل های تصميم گيری
۳- کاهش اثر بخشی تصميم گيری
٤- کاهش توانایی سازمان برای شناسایی و اصلاح اشتباهات
۵- تضعيف تعهد و عرق سازمانی و اعتماد کارکنان
۶- احساس عدم کنترل کارکنان
۷- کاهش انگيزش کارکنان و افزایش نارضایتی
۸- ناهماهنگی شناختی کارکنان
۹- کاهش مشارکت و خلاقيت در بين کارکنان
منبع: irsarbaz.ir
مطالب مرتبط
